یکشنبه 92/8/26 — azadnagar - نظر بدهید

فوکو در نظریه اش می گوید :

وضعی بودن حقیقت، یعنی حقیقت را ما وضع می کنیم و چنان ذهن مردم را می گردانیم که امری را حقیقت و امر دیگری را کاذب بدانند. او می گوید : صدق با قدرت به هم گره خورده است.

او می گوید : دانشها تابع تعلقات آدمی هستند و بر حسب اینکه تعلق آدمی به فهم یا کنترل یا رهاسازی باشد، نوع دانش و پژوهشش فرق می کند.

دوشنبه 92/8/20 — azadnagar - نظر بدهید

عشق با عقلانیت و محاسبه و حسابگری و مصلحت اندیشی سر و کار ندارد. به همین خاطر نظرات آقای صالحی نجف آبادی که کوشیده است امام حسین را به عنوان یک شخصیت حسابگر و حرکت او را یک حرکت صد در صد عقلانی معرفی کند، حتی در بین روشنفکرهای ما هم که می خواستند عقلانی فکر کنند خیلی مقبول نیفتاد چه رسد به توده ها. اصلا با عقلانی کردن بیش از حد، دین ویژگی اش را از دست می دهد. جانبازی و فداکاری با عشق سر و کار دارد، چگونه می توان آن را عقلانی کرد؟

امام حسین عقلانی شده نه به درد توده ها می خورد و نه به درد روشنفکرهای ما.

پنج شنبه 92/8/16 — azadnagar - نظر بدهید

عناصر زیادی در فرهنگ عاشورا وجود دارد. مثلا فقط خواندن مطالبی که در مقاتل آمده ده روز طول می کشد در حالی که تمام واقعه عاشورا فقط یک صبح تا ظهر طول کشیده ات. کسی که در صدد بازسازی فرهنگ عاشورا است از میان انبوه داده ها گزینش می کند و عاشورای خود را می سازد، یعنی فرهنگی را که به آن نیازمند است، معماری می کند و به وجود می آورد؛ فرهنگی که عملی تر و کاربردی تر باشد و بتواند به مسائل او پاسخ دهد.

چهارشنبه 92/8/15 — azadnagar - نظر

 ...آن عبارت مشهوری که مارکس درباره مذهب گفته این هر دو وجه است :

مذهب افیون توده هاست، اما آه انسان درد کشیده هم می تواند باشد. یعنی از یک طرف می تواند توده ها را تخدیر کند و از یک طرف می تواند همانند آه فوران کند و نظم موجود را بر هم بزند، یعنی خصلت انقلابی گری هم دارد.

یکشنبه 92/8/12 — azadnagar - نظر بدهید

یکی دیگر از عواملی که دین را به سمت خشونت می برد گر چه این خشونت ممکن است ممدوح باشد آن است که نهاد دین در چالش با سایر نهادها از رقابت فروماند و احساس کند که در حال اضمحلال است و گویی باید عرصه را یک سره به رقبا واگذار کند. برای مثال، در دوره ای که در ایران جنگ چریکی بالا گرفت و جنبش های چریکی مارکسیستی از قدرت جذب اجتماعی بالایی برخوردار شدند، نهاد دینی سنتی و رسمی ما از رقابت با این موج جدید ناتوان بود و لازم بود از درون خود این نهاد پاسخی به معضلات درونی این نهاد داده شود. در داخل سیستم یا نهاد دین هم برای خروج از این معضل و پاسخ  دادن به این معضل، عناصری از خود نهاد دین، دین را رادیکالیزه می کنند.

پس اگر رادیکال بودن و مبارزه با امپریالیسم و مبارزه با شاه و غیره، برجسته و جذاب قلوب باشد، نهاد دین هم ناچار است برای حفظ کل سیستم عناصر رادیکالی را از درون خود بیرون دهد.   

شنبه 92/8/11 — azadnagar - نظر

بعضی اوقات ساختارهایی هستند که دین را به سوی خشونت سوق می دهند.ممکن است خشونت آمیز شدن نهاد دین ناشی از همجواری آن با نهاد دولت باشد. مثلاً دولت از دین بخواهد خشونتی را که مطلوب دولت است، توجیه کند. برای مثال، صفویه علمای جبل عامل را به ایران آورد تا برای مقابله با دولت عثمانی و مشروعیت بخشی به دولت صفوی یک ایدئولوژ بسازند. نهاد دینیِ جبل عامل سهله و سمحه بود اما وقتی در خدمت دولت درآمد ، تحول پذیرفت. البته گاهی اوقات وابستگی نهاد دین به دولت ممکن است به کاهش خشونت بیانجامد.

جمعه 92/8/10 — azadnagar - نظر بدهید

به هر حال ، خشونت محتاج نوعی توجیه است. امروزه بسیاری از خشونت ها تابع منفعت شده است. اگر محاسبه هزینه و فایده به نفع اعمال خشونت باشد، مثلا آمریکا به عراق حمله می کند و اگر نه، نه. اما توجیه خشونت در توجیه منفعتی منحصر نیست.

ما یک نوع توجیه دیگر برای اعمال خشونت داریم که عبارت است از خشونت ناشی از ارزش ها و هنجارها . در اینجا منفعت خاصی عاید خشونت گر نمی شود، بلکه خشونتگر بر مبنای ارزش هایی که در ذهن دارد، عمل می کند.

پنج شنبه 92/8/9 — azadnagar - نظر بدهید

چرا در جایی از دین قرائت خشونت آمیز شده و در جای دیگر قرائت سهله سمحه، باید به زمینه های اجتماعی آن مراجعه کنیم. عناصر اصلی اسلام در همه جا یکسان است، اما هندسه این مکتب و ثقل عناصر آن می تواند از یک بستر اجتماعی به بستر اجتماعی دیگر تغییر کند. مثلا در مرزها دین به صورت خشنی جلوه گر شده است. در حول و حوش مرزها مرزداران مستقرند که برای حفظ روحیه جنگاوری خود به نوعی دین یا ایدئولوژی محرک و برانگیزاننده حاجت دارند. ما تاریخاً می بینیم که سراسر مرزهایی که میان مسلمانان و مسیحیان وجود داشت، خونین بوده است. در نتیجه بستر اجتماعی در برداشت از دین نقشی تاثیر گزار دارد.

چهارشنبه 92/8/8 — azadnagar - نظر بدهید

یکی از طرق شناخت ظرفیت دین برای پذیرش دموکراسی یا دیکتاتوری، ملاحظه وضعیت حاملان آن دین است. گفته شده است که یکی از دلایل تساهل و مدارای اسلام در خاور دور آن است که حاملان این اسلام تجار و عرفا بوده اند. در عوض اسلام سرزمینهای فتح شده ای که با شمشیر غازیان به روی مسلمانان گشوده شده است ، رنگ و بوی حاملین خود را دارد. بدیهی است تاجری که اهل معامله و چانه زنی و قرارداد است، بالقوه واجد بسیاری از عناصر دموکراسی است. در مقابل جنگ آوری که با خشونت و قهر و غلبه سر و کار دارد کمتر اهل تساهل و تسامح است.

دوشنبه 92/8/6 — azadnagar - نظر بدهید

اولین معبر مادی که دین اسلام از آن عبور کرده است قلب مبارک پیامبر اکرم (ص) بوده است اما این قلب به قدری لطیف و رقیق بوده است که شائبه ای از دنیای مادی در آن قابل تصور نیست. به تعبیر قرآن : اگر تو سخت گیر و قسی القلب بودی مسلمین از اطرافت پراکنده می شدند.

ملاحظه می شود که اصل دین و عبور آن از اولین مجرای مادی تاثیری بر تساهل و مدارای آنکه اولین شرط پیدایش جامعه مبتنی بر توادد و تراحم است، نمی گذارد.

اما هر چه از این سرچشمه دین دورتر می شویم و فاصله می گیریم و این آب زلال در مجاری گوناگون جریان می یابد، رنگ ظرف های مختلف را گرفته و در سیر نهادینه شدنش (بسته به آنکه از کدام معابر عبور کند) به دموکراسی یا دیکتاتوری تمایل پیدا می کند.